ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม (24 มีนาคม พ.ศ. 2484 — 9 เมษายน พ.ศ. 2555) อดีตรองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ใน รัฐบาลของพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ และอดีตผู้อำนวยการธนาคารออมสิน
นายไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม เกิดวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2484 ที่ บ้านนาคู ตำบลนาคู อำเภอผักไห่ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา จบการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาเศรษฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัย Hull สหราชอาณาจักร สมรสกับ คุณหญิงชฎา วัฒนศิริธรรม อดีตกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารไทยพาณิชย์ มีบุตรด้วยกัน 2 คนคือ นายพิชา วัฒนศิริธรรม (สมรสกับณัฎฐพร ทิตตยานนท์) และ นางชมพรรณ กุลนิเทศ (สมรสกับ ณัฐวุฒิ กุลนิเทศ)
นายไพบูลย์เคยทำงานในธนาคารแห่งประเทศไทย ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เคยดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการธนาคารออมสิน สมาชิกวุฒิสภา และสมาชิกสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
นายไพบูลย์รับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ในรัฐบาลชั่วคราวของพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ เมื่อวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2549 และรับตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรีเพิ่มอีกตำแหน่ง เมื่อวันที่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2550
นายไพบูลย์ ถึงแก่กรรมด้วยโรคมะเร็งตับอ่อน ขณะมีอายุได้ 71 ปี ที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2555
ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี ด้านเศรษฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัย Hull ประเทศอังกฤษ เมื่อปี พ.ศ. 2510 ต่อมาได้ศึกษาจนสำเร็จการศึกษาหลักสูตร SEANZA Central Banking Course ในปี พ.ศ. 2517 และหลักสูตร Australian Management College Mount Eliza : Advanced Management Course ในปี พ.ศ. 2521
ในปี พ.ศ. 2528 สำเร็จการศึกษาหลักสูตร Wharton School of Finance – Philadelphia National Bank : Advanced Management Program for Overseas Bankers ต่อมาในปี พ.ศ. 2534 ผ่านการศึกษาจาก Institute of Development Research : Asian NGO Leadership Fellows Program และ พ.ศ. 2539 สถาบันพระปกเกล้า หลักสูตรการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตยสำหรับนักบริหารระดับสูง (ปปร.) รุ่นที่ 1
ไพบูลย์ ได้รับปริญญากิตติมศักดิ์ ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาเศรษฐศาสตร์) จากมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ ในปี พ.ศ. 2545 และปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาการพัฒนาชุมชน) จากมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ในปี พ.ศ. 2548
ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม เริ่มทำงานเป็นเจ้าหน้าที่และผู้บริหารในธนาคารแห่งประเทศไทย ในระหว่างปี พ.ศ. 2510 – พ.ศ. 2523 ต่อจากนั้นได้รับตำแหน่งกรรมการและผู้จัดการ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (พ.ศ. 2523 – พ.ศ. 2525) เป็นผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ ธนาคารไทยทนุ จำกัด (มหาชน) (พ.ศ. 2526 – พ.ศ. 2531) เป็นผู้อำนวยการ มูลนิธิบูรณะชนบทแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (พ.ศ. 2531 – พ.ศ. 2540) และได้รับตำแหน่งกรรมการผู้จัดการ สำนักงานพัฒนาชุมชนเมือง การเคหะแห่งชาติ (พ.ศ. 2535 – พ.ศ. 2540)
ในปี พ.ศ. 2539 เป็นสมาชิกวุฒิสภา (มีนาคม พ.ศ. 2539 – มีนาคม พ.ศ. 2543) และในปี พ.ศ. 2540 เป็นผู้อำนวยการธนาคารออมสิน (ธันวาคม พ.ศ. 2540 – ตุลาคม พ.ศ. 2543) จากนั้นจึงมารับตำแหน่งประธานกรรมการ สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) (พ.ศ. 2543 – พ.ศ. 2547 ) และเป็นสมาชิกสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สิงหาคม พ.ศ. 2544 – สิงหาคม พ.ศ. 2548)
นายไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม ได้เข้ามามีบทบาททางการเมืองอีกครั้ง ภายหลังการชุมนุมของกลุ่มคนเสื้อแดง พ.ศ. 2553 ยุติลง โดยเข้ามาทำหน้าที่เป็นคณะกรรมการสมัชชาปฏิรูปประเทศ ซึ่งประกอบด้วยคณะกรรมการ จำนวน 27 คน เพื่อรวบรวมข้อมูล รับฟังความคิดเห็น และนำไปสู่นโยบายในการปฏิรูปประเทศไทย